| 
| Odsłony: 20508
Olga Aleksandrowicz
studentka III roku filozofii, specjalizacja nauczycielska
(2011)
Demokracja ma więcej wad czy zalet? A ponadto: czy istnieje, na przykład, w szkole?
Scenariusz zajęć
Temat: Demokracja: za i przeciw.
Czas realizacji: 2 godziny lekcyjne.
Poziom edukacyjny: gimnazjum, szkoła ponadgimnazjalna
Ilość osób: 10-15
Metody pracy: praca z tekstem, rysunek, dyskusja.
Formy pracy: praca w grupach, praca indywidualna, praca wspólna.
Pomoce dydaktyczne: Zestawy sentencji przygotowane przez nauczyciela (poniżej); tablica i kreda; brystol i kredki dla każdego ucznia.
Cel: Omówienie problematyki demokracji: wady i zalety demokratycznego ustroju; analiza elementów demokracji w życiu szkolnym.
Plan ramowy:
- Powitanie, sprawdzenie obecności
- Wprowadzenie w temat – przypomnienie najważniejszych informacji nt. demokracji (znaczenie wyrazu, pochodzenie, skrócona historia, formy realizacji).
- Praca w parach/trójkach nad zestawami sentencji dotyczących demokracji: wskazanie, na podstawie sentencji, wad i zalet demokracji oraz zapisanie ich na kartkach z sentencjami.
[Przykładowe odpowiedzi: 1) jednostka w demokracji, podstawa demokracji, równość; 2) głosowanie, wybór, sposób rządzenia; 3) rządzący; 4) wolność słowa, prawa jednostki, prawa człowieka.]
- wspólne zestawienie wad i zalet na tablicy [przykładowe wady i zalety:
Zalety: dobro większości, tolerancja, wpływ narodu na władzę, równość wobec prawa, swobody obywatelskie i prawa człowieka, wolność, poszanowanie własności prywatnej, współdecydowanie, wpływ na politykę, możliwość usunięcia złej władzy, wzrost aktywności społecznej, równość szans, szeroki dostęp do informacji, wolność prasy.
Wady: większość nie zawsze ma rację, mniejszość musi się podporządkować, niedoskonałość środków, powolność działania władzy, nie zawsze na stanowiskach są odpowiedni ludzie, częste konflikty władzy, władza niestabilna wynikająca z wielości partii.
Zagrożenia demokracji: korupcja, niekompetencje, brak tolerancji np. politycznej, bierność - społeczeństwo nieobywatelskie, zła sytuacja gospodarcza - ubożenie społeczeństwa, sterowanie mediami, patologia (wypaczenie demokracji): 1) demokracja pozorna - występuje gdy rzeczywiste mechanizmy władzy ukrywają się za parawanem instytucji demokratycznych; 2) pseudodemokracja - większość podejmuje decyzje, ale jest zależna od charyzmatycznego przywódcy, który nią steruje np. Iran; 3) demokracja fasadowa - instytucje demokratyczne stanowią przysłonę, rządzą nieformalne ośrodki władzy, występuje też gdy nie ma społeczeństwa demokratycznego.
(za: ściąga.pl)
Punkty 1-4 zajmą pierwszą połowę zajęć, tj. ok. 45 minut.
- Czy w szkole istnieje demokracja? – wypowiedzi uczniów na temat sytuacji w ich szkole i klasie. Pytania dodatkowe: W czym się przejawia szkolna demokracja? Kto w szkole decyduje i w jakim zakresie? Co daje uczniom demokracja?
- Praca indywidualna nad graficznym przedstawieniem zakończenia wybranego przez ucznia jedno spośród podanych zdań:
a) Kiedy jestem w szkole, to…
b) Chcę być potrzebny i dlatego…
c) Kiedy mówię, to słucha mnie…
d) Inni też mają prawo do…
e) Mam obowiązek, aby…
- Przedstawienie efektów pracy i wspólna dyskusja nad tym, co te zdania znaczą dla demokracji w szkole. Demokracja jako odpowiedzialność za siebie i innych, otwarcie na drugiego człowieka, prawo i obowiązek jednocześnie – czy rzeczywiście tak jest? Co z tego wynika?
- Wnioski końcowe, pytania, refleksje.
Pomoce dydaktyczne:
Zestawy sentencji przygotowane przez nauczyciela (poniżej)
Tablica i kreda
Brystol i kredki dla każdego ucznia
1)
Moim ideałem politycznym jest demokracja. Chciałbym, żeby każdy człowiek był szanowany jako jednostka i żeby nikogo nie wynoszono na piedestał.
Albert Einstein
Demokrację i socjalizm łączy jedno słowo: równość. Ale gdy demokracja dąży do równości w wolności, socjalizm w niewoli.
Alexis de Tocqueville
Początki demokracji wyrosły na wierze, że jeśli ludzie w pewnym sensie są równi, to są równi we wszystkim.
Arystoteles
Demokracja wynika z przeświadczenia, że w zwykłych ludziach tkwią niezwykłe możliwości.
Harry Emerson Fosdick
2)
Demokracja jest wtedy, kiedy dwa wilki i owca głosują, co zjedzą na obiad.
Benjamin Franklin
Demokracja nie powinna iść tak daleko, żeby w rodzinie większością głosów decydować, kto jest ojcem.
Willy Brandt
3)
Demokracja zastępuje mianowanie zepsutej mniejszości wyborem dokonanym przez niekompetentną większość.
George Bernard Shaw
Demokracja to rządy brutali, temperowane przez dziennikarzy.
Ralph Waldo Emmerson
4)
Za myśli nikogo nie można wieszać.
Przysłowie niemieckie
Demokracja polega na tym, że trzeba innym pozwolić się wygadać.
Pietro Nenni
Demokracja: mówisz, co chcesz, robisz, co ci każą.
Geoffrey Berry
Demokracja to sprawowanie rządów poprzez dyskusje, ale efektywna jest tylko wtedy, kiedy dyskusje udaje się uciszyć.
Clement Attlee
Category: