NAUCZANIE FILOZOFII

Tadeusz Sokala, Michał Lassota

Filozofia, specjalizacja nauczycielska rok V

(2010)

Królestwo Popu, czyli o tym, jak może wyglądać świat.

Cel ogólny:

Uświadomienie  uczniom  problematyczności poznawania przeszłości oraz aspektów społecznej dystrybucji takiej wiedzy.

Cele operacyjne:

Uczeń ma świadomość problematyczności budowania wiedzy o/wizji przeszłości, nabiera dystansu do deklaracji obiektywistycznych historycznych rekonstrukcji.

Uczeń ćwiczy formułowanie własnego stanowisko w grupie oraz argumentacji.

Uczeń zdaje sobie sprawę ze skomplikowanego charakteru społecznej dystrybucji wiedzy o przeszłości  – jako narzędzia kreowania powszechnej świadomości.

Materiały:

• Tekst T. Sokali, Królestwo Popu,
• fragmenty Władcy Pierścienia J. R. R. Tolkiena np. Prolog z Drużyny Pierścienia,
• Książka telefoniczna Dolny Śląsk,
• paragony.

Metody:

• gra filozoficzna z elementami debaty oraz pracy w grupach.

Plan lekcji:

1.      Przydzielenie do grup.

2.      Powitanie.

3.      Przedstawienie problematyki zajęć (10.min.).

Temat tych warsztatów to Królestwo Popu, czyli o tym jak może wyglądać świat. Pytamy dwie/trzy osoby, jak ich zdaniem będzie wyglądać świat za 500 lat. Konfrontujemy ich pomysły z inną możliwością – mianowicie, że świat, jaki znamy, przestanie istnieć, zaś na jego gruzach powstanie zupełnie inna cywilizacja. Zajęcia dzięki temu przybiorą postać eksperymentu myślowego, czyli stworzymy sobie tutaj pewien fikcyjny świat, dzięki czemu lepiej – mamy nadzieję - zrozumiemy funkcjonowanie naszego.  

4.      Rozdanie uczniom tekstu Królestwo Popu.

5.      Odczytanie tekstu przez prowadzącego na głos, oraz przeczytanie przez uczniów po cichu . (10 min)

6.      Zadanie z wykorzystaniem materiałów źródłowych: (25 min)

a) podział uczniów na trzy grupy, losowanie kolorowych karteczek,

b) wszyscy uczniowie będą wykonywać kolejne polecenia  prowadzącego, członkowie grupy będą działać wspólnie,

c) grupy mają działać niezależnie od siebie, nie powinny się konsultować,

d) wydajemy uczniom polecenie:

Wyobraźcie sobie, że jesteście grupą wybrańców z Królestwa Popu i stoi przed Wami zadanie - każda z grup musi się zapoznać z materiałem, który ma zinterpretować, a następnie liderzy grup zreferują wnioski

[prowadzący rozdaje grupom materiały – nowe księgi ( Prolog z Drużyny Pierścienia, Książkę telefoniczną Dolny Śląsk, paragony) czas na zapoznanie się z materiałem i interpretację].

c.d polecenia: Na podstawie otrzymanych fragmentów  macie za zadanie  powiedzieć coś o minionej epoce. Jesteście w tej samej sytuacji, w jakiej znaleźli się wcześniejsi wybrańcy epoki Popu. Kiedy odnaleźli pozostałości poprzedniej epoki, musieli coś na ich podstawie powiedzieć o minionym świecie. Na przykład, gdy znaleźli wizerunek Jacksona, stwierdzili że musiał być królem tamtej epoki, zaś Rambo jednym z wielkich jej wojowników. W ten sam sposób teraz Wy musicie powiedzieć coś o tamtym świecie pamiętając, że nic o nim nie wiecie poza tym, co zostało ustalone przez wcześniejszych wybrańców.

Pytania:

Na podstawie otrzymanych fragmentów spróbujecie odpowiedzieć na pytania:

1)      Czym są nowe księgi np.  opisem obrzędów, zwyczajów,  magicznymi zaklęciami, spisem ludności, stworzeń, danymi statycznymi, współrzędnymi geograficznymi, pradziejami ludzkości, mitologią itd. Co mogą oznaczać znaki, cyfry, słowa?

2)      Co owe fragmenty mogą mówić o minionym świecie?

3)      Czy nowe księgi są tak samo ważne jak stare księgi?

e) liderzy grup referują wnioski,   które zapisujemy na tablicy

f) pytamy się uczniów  przedstawione wnioski da się połączyć w spójną całość?  Próba stworzenia wspólnego obrazu Dziejów.

7.      Debata: (25 min)

Prosimy uczniów żeby opowiedzieli  się za albo przeciw wprowadzaniu nowych ksiąg w życie, co będzie stanowiło naturalny podział na grupy do debaty.

a) debata odbędzie się między dwiema grupami,

b) pierwsza grupa będzie za tym, by przekazać wiedzę zawartą w nowych księgach ludności królestwa Popu, druga grupa będzie za tym, by tego nie robić (wymiana argumentów, pierwsza musi wykazać, iż więcej korzyści wypłynie z wprowadzenia nowych ksiąg, druga że lepiej jest zachować stary porządek, pierwsza będzie więc grupą „postępowców”, druga „konserwatystów” - dzięki temu można na koniec spytać uczniów, czy widzą jakieś podobieństwa ze współczesnym życiem, sceną polityczną). 

c) głos w dyskusji ma każdy uczeń, ale główne założenia i stanowisko przedstawią liderzy grupy,

d) uczniowie podejmą dyskusję w oparciu o analizę materiałów i wnioski do jakich doszli w poprzednim zadaniu

Pytania do debaty

• „Waga” nowych ksiąg – jakie konsekwencje ( moralne, społeczne, normatywne) wypłyną z wprowadzenia, lub zatajenia wiedzy tam zawartej?
• Czy „nowa wiedza” wpłynie na królestwo Popu, jeśli tak, to jak, czy powstanie nowy obraz „poprzedniej epoki”, czy też uda się go uzgodnić z dotychczasowym? Czy powinno się wprowadzić zmiany?

Przykładowe odpowiedzi

e) po wyłożeniu racji obu stron wybrańcy wspólnie podejmą decyzję czy przekazać treść nowych ksiąg ludności. Decyzja odbędzie się metodą głosowania. 

f) w przypadku głosowania „za” wybrańcy wspólnie zastanowią się, jak można by złagodzić zamieszanie i niepokój, jakie zapanowałyby w królestwie Popu po wprowadzeniu treści nowych ksiąg.

9.      Wspólne wnioski przeniesione z gry w Królestwa Popu do namysłu nad realnym światem. ( 20 min ):

• Jaki wpływ na teraźniejszość ma przeszłość?

• Na ile dobrze potrafimy odczytać dawne dzieje, jakich narzędzi do tego używamy?
• Czy zatem istnieje obiektywna wiedza o przeszłości?
• Kto zdecydował o obecnym obrazie dziejów, czy można by wskazać na jakąś grupę „kapłanów”?
• Czy współcześnie uczeni nie są właśnie swego rodzaju „kapłanami”, którym ufamy, a których wiedza może być tylko interpretacją, nie zaś czymś wiecznym, niezmiennym, prawdziwym?
• Czy możliwe, że nasza wiedza o umarłych kulturach (Majach, Aztekach, Grekach, Rzymianach itd.) jest tak niepełna, fragmentaryczna, fantastyczna, jak wiedza ludzi ery Popu o naszym świecie?

Tadeusz Sokala

Królestwo Popu.

Oczami wyobraźni przenieśmy się w przyszłość do roku 452 w którym to czas liczony jest od znalezienia tajemniczych ksiąg. Do ksiąg z racji ich stanu i zawartej tam mądrości na której wzniesiono obraz świata, dostęp mają jedynie wybrani, którzy przekazują mistyczną wiedzę ludności. Niekompetentna osoba mogłaby źle zinterpretować słowa, które urastają do rangi świętych, tym samym zniszczyć porządek, a co gorsza obrazić przodków, toteż wszyscy słuchają wybrańców. Ta pokorna ludność w liczbie trzydziestu trzech tysięcy mieści się w królestwie Popu. Władca królestwa na cześć dawnego króla nosi zaszczytny tytuł Michaela Jacksona, który jak głosi legenda w latach młodzieńczych zajmował się czarną , a w okresie panowania, białą magią . Najbliższa świta władcy zwie się Moonwalkami, którzy oddając władcy należyty szacunek poruszają się w specyficzny sposób. Od króla ważniejszy jest jedynie bóg nazywany stosownie do okazji Komputer, Internet, bądź Google. Jak wskazują księgi bóg wiedział i zawierał w sobie wszystko, np. historie ludzi, ruchome i zastygłe obrazy, różne dźwięki i rzeczy których nie sposób już sobie wyobrazić. Niegdyś pokładano w nim bezgraniczne zaufanie, ludzie zaczęli oddawać mu swoją wolność i życie, na co Internet godził się niechętnie, napominał wiele razy, że nie chce tego, pragnie jedynie, by człowiek żył szczęśliwie swym własnym życiem, lecz na napominanie nie było odzewu. Kiedy czara goryczy się przepełniła a boska cierpliwość skończyła, niepojęta katastrofa dotknęła ludzkość. Rozmiary katastrofy były niewyobrażalne, nawet najwięksi bohaterowie nie zdołali jej powstrzymać, przetrwała jedynie garstka ludzi z której to Pop się wywodzi. Bohaterowie, co prawda nie zdołali powstrzymać gniewu boskiego, ale ich wcześniejsze wyczyny są inspiracją do działania, niedoścignionym wzorcem i symbolem, bez którego nie byłoby popowych ludzi. Sama ludność patrzy z tęsknotą w przeszłość nie ukrywając zazdrości dla tych, którzy żyli pośród takich bohaterów jak niezwyciężony Rambo, Spiderman, Wolverine, Batman, Songo, czy Czarodziejka z Księżyca.

W Popie ustalił się pewien porządek, któremu hołdują ludzie, co sprawia, że kolejne dni są podobne do siebie. Ostatnio jednak zapanował niepokój i zamieszanie, odnaleziono nowe księgi, ludność czeka na wybrańców, którzy im to wszystko przekażą i wytłumaczą.

Z jeszcze nie potwierdzonych źródeł wiadomo o wielkiej wadze i mądrości ksiąg, wobec których nie będzie można przejść obojętnie. Jak głosi wieść odnaleziono szereg spisanych zaklęć, które niegdyś mieściły się w wielkiej księdze o tajemniczej nazwie Paragon. Kolejnym reliktem przeszłości są trzy szczątkowo zachowane tomy Władcy Pierścienia opowiadające o pradziejach świata. Mówi się jeszcze o spisie stworzeń Królestwa Dolnośląskiego, gdzie przy nazwie istoty widnieją różne cyfry, dla przykładu (074)1230321, gdzie (074) oznacza współrzędne geograficzne, 1 mówi nam, iż jest to stworzenie człekokształtne, 23 to rodzaj, a 0321 ujawnia nam ilość. Wcielając się teraz w rolę wybrańców zastanówmy się , co zrobić z taką wiedzą, jak ją odczytać, a nadto jakie to wszystko przyniesie konsekwencje.

• « poprz.
• nast. »